W poprzednim artykule przedstawiliśmy system edukacji podstawowej i średniej w Austrii. Jako uzupełnienie wypada poruszyć temat szkolnictwa wyższego oraz przybliżyć zasady, na jakich może studiować w tym kraju młodzież polska.

Poziom uniwersytecki

Poziom uniwersytecki, etap I

Studia na tym poziomie prowadzą do uzyskania tytułu Bakkalaureus (bakałarz). Zostały wprowadzone tylko na kilku kierunkach. Uniwersytety i wyższe szkoły zawodowe (Fachhochschulen) nie są zobowiązane, by dzielić studia na prowadzące do tytułu bakałarza (Bakkalaureus) i magisterskie (Magister) ale mają taką możliwość od 1999 roku.

Dostęp do studiów na uniwersytetach oparty jest na Reifeprüfung (egzaminie maturalnym) albo na Studienberechtigungsprüfung. Studia takie obejmują 6-8 semestrów i kończą się egzaminem (Bakkaureatsprüfung).

Dostęp do tych studiów w wyższych szkołach zawodowych (Fachhochschule) jest oparty na Reifeprüfung (egzaminie maturalnym) albo na Studienberechitigungsprüfung, albo na istotnych profesjonalnych kwalifikacjach w połączeniu z dodatkowymi egzaminami. Studia w tych szkołach obejmują 6 semestrów i zawierają jeden semestr praktyczny. Prowadzą do uzyskania stopnia Bakkalaureus (FH)/ Bakkalaurera (FH).

Poziom uniwersytecki, etap II

Dostęp do uniwersyteckich studiów dyplomowych (studia, które nie są poprzedzone przez studia licencjackie) jest oparty na Reifeprüfung (maturze) albo na Studienberechtigungsprüfung. Program studiów podzielony jest na dwa lub trzy (w przypadku medycyny) etapy. Każdy z nich kończy się egzaminem dyplomowym (Diplomprüfung; Medicine: Rigorosum) obejmującym jeden albo więcej przedmiotów. Czas studiów wynosi 8-9 semestrów lub 12 semestrów dla medycyny i studiów artystycznych. Studia dyplomowe prowadzą do zdobycia tytułu Magister, w inżynierii do Diplom - Ingenieur, w medycynie do Doktor.

Dostęp do programów dyplomowych w Fachhochschule jest oparty na Reifeprüfung (maturze) albo na Studienberechtigungsprüfung. Program studiów dyplomowych w Fachhochschule obejmuje 7 do 8 semestrów i zawiera jeden semestr praktyczny. Prowadzi to do zdobycia tytułu Magister (FH), w inżynierii do Diplom - Ingenieur (FH).

Poziom uniwersytecki, etap III

Studia doktorskie ogólnie wymagają minimum czterech semestrów. Dostęp jest oparty na uzyskanym po studiach w uniwersytecie lub Fachhochschule tytule magistra (w drugim przypadku, studia doktorskie trwają 2 semestry dłużej). Wymagają one od studentów samodzielnej pracy laboratoryjnej. Od kandydatów na doktorów wymaga się złożenia pracy doktorskiej zaaprobowanej przez minimum dwóch profesorów oraz zdania końcowego ustnego egzaminu (Rigorosum) przed komisją. Wówczas zostaje im przyznany stopień doktorski (Doktor). Uniwersytety sztuk pięknych mogą przyznać ograniczoną liczbę stopni doktorskich.

Poziom uniwersytecki, etap IV

Habilitacja (Habilitation) jest prawem do prowadzenia zajęć dydaktycznych na wyższej uczelni i prac badawczych. Jest przyznawana przez instytuty uniwersytetów i równoważne wyższe instytucje naukowe, zwykle na podstawie specjalnych osiągnięć w badaniach po doktoryzacji. Jest przyznawana z tytułem Universitätsdozent.

Nietradycyjne studia

Studia na odległość

Edukacja na odległość (Fernstudien) została prowadzona w 1979 przez Interuniversitäres Forschungsinstitut für Fernstudien. Instytut ten ma związki z wszystkimi głównymi austriackimi uniwersytetami i oferuje specjalne kursy dla dorosłych szukających zatrudnienia.

Programy, które zostały rozwinięte do tej pory, to studia w takich dziedzinach jak: matematyka czy psychoterapia. Studenci w Fernuniversität Hagen mogą poza tym zwrócić się między innymi do centrów w Linz, Bregenz i Vienna. Studia oferowane we współpracy z Fernuniversität Hagen zawierają zarządzanie, ekonomię, matematykę, informatykę, elektrotechnikę, socjologię, politologię, filozofię, literaturę, historię i nauki społeczne. Ze studiów na odległość co roku korzysta w Austrii ponad 2000 studentów.

Kształcenie ustawiczne

Austriackie uniwersytety chętnie przyjmują seniorów jako studentów, którzy licznie uczestniczą w zajęciach (Seniorenstudium). Zajęcia, stopnie i warunki dostępu są takie same jak dla młodszych studentów.

Wśród placówek oświatowych dla dorosłych wymienić należy także uniwersytet ludowy, instytuty doskonalenia zawodowego, instytuty doskonalenia gospodarczego, instytucje regionalne i konfesjonalne oferujące kursy i programy o charakterze ogólnokształcącym lub zawodowym.

Marcin Górzyński edu.edu.pl