Na pierwszy rzut oka Irlandia kojarzy się z jej wspaniałymi, nieodłącznymi symbolami: czterolistną koniczyną, Guinessem, Bono (U2) i Trinity College. Wszyscy zafascynowani kulturą
i specyfiką Zielonej Wyspy, po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, mogą rozpocząć naukę
w jednej z irlandzkich szkół i poznać głębiej charakter tego kraju.

System szkolnictwa różni się dość znacznie od systemów w innych krajach Unii, m.in. na poziomie szkolnictwa podstawowego i średniego. Nad wszystkimi elementami systemu edukacyjnego pieczę sprawuje Department Of Education And Science.

Szkolnictwo podstawowe

Pierwszą, dość znaczną różnicą w odniesieniu do np. szkolnictwa polskiego, jest brak jakiejkolwiek zorganizowanej sieci przedszkoli. Dzieci rozpoczynają naukę od “szkoły początkowej”, która jest odpowiednikiem polskiej szkoły podstawowej. Zgodnie z prawem irlandzkim naukę w tej szkole można rozpocząć już w wieku 4, 5 lub 6 (większość uczniów w progi szkolne wstępuje mając 5) lat. Przez cały okres sześcioletniej nauki w szkole podstawowej obowiązuje osiem przedmiotów , m.in. irlandzki, angielski, matematyka, nauki społeczne i środowisko naturalne, sztuka i prace ręczne, muzyka. W zależności od potrzeb (np. dzieci cudzoziemców) szkoły organizują dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, aby dzieciaki mogły poradzić sobie z materiałem.

Szkoła średnia

Szkoła średnia I stopnia:
Odpowiednik polskiego gimnazjum w Irlandii dzieli się na 4 typy:
- szkoła tradycyjna i klasyczna (voluntary school)
- szkoła wielokierunkowa (comprehensive school) – 3 typy edukacji: gramatyczna, techniczna, nowoczesna
- szkoła publiczna (public school) – ogólnokształcące i zawodowe
- szkoła zawodowa
Na zakończenie trzyletniej edukacji w szkole średniej uczniowie zdają państwowy egzamin z pięciu przedmiotów (minimum) z listy opracowanej przez Departament Nauki, zawierającej m.in. przedmioty takie jak: j. irlandzki, łacina, matematyka, j. angielski, geografia, historia, fizyka. Egzaminy, oprócz przedmiotów technicznych czy sztuki i malarstwa, są pisemne. Po pomyślnym zaliczeniu wszystkich przedmiotów otrzymują świadectwo - tzw. “junior certificate”, po uzyskaniu którego mogą kontynuować naukę w szkole wyższej. Egzaminy przeważnie zdają uczniowie
z grupy wiekowej: 13 – 15 lat. Skala ocen: od A (celujący) do F (niedostateczny).

Szkoła średnia II stopnia:
Szkoła ta dzieli się na dwa rodzaje:
- szkołę ogólną II stopnia
- szkołę przysposobienia zawodowego II stopnia
Nauka na tym poziomie nie jest obowiązkowa, ale po ukończeniu tego etapu absolwenci mają możliwość ubiegania się o przyjęcie na uniwersytety lub szkoły wyższe (absolwenci szkół przysposobienia zawodowego II stopnia mogą tylko podjąć pracę w określonym zawodzie). Edukację kończą egzaminy pisemne przygotowane przez Departament Edukacji. Większość uczniów zdających powyższe egzaminy ma 17 – 18 lat. Podobnie jak przy “junior certificate” uczeń wybiera odpowiadające mu przedmioty z przygotowanej listy, jednak nie może utworzyć pewnych “kombinacji”. Dla przykładu, zdający na egzaminie fizykę nie może zdawać chemii. Terminy egzaminów zawsze ustalane są w taki sposób, aby z sobą nie kolidowały. Egzaminy są pisemne, ale przy zdawaniu egzaminu z przedmiotów takich jak sztuka, czy muzyka jest dodatkowo przeprowadzany egzamin praktyczny. Skala ocen na tym etapie (podobnie jak przy junior certificate, jednak z małymi wyjątkami) rozpoczyna się od A1 (później A2; B1; B2, itd.) do F.

W całym szkolnictwie (rozpoczynając od poziomu podstawowego do wyższego) prowadzone są różnorodne programy edukacyjne. Szkoła w ramach swoich możliwości pomaga uczniom (“National Educational Psychological Service Agency” - NEPS) prowadzi wiele akcji
i programów (m.in. “Socrates”, “Leonardo da Vinci Programme”, “Towards a Charter for Democratic Schools without Violence”).

System edukacji w Irlandii oferuje wiele możliwości zarówno dla mieszkańców Zielonej Wyspy jak i cudzoziemców. Różne rodzaje specjalizacji i możliwość wyboru potrzebnych przedmiotów ułatwiają rozwój w interesującym uczniów kierunku. Choć system jest nieco inny niż polski raczej łatwo się w nim odnaleźć. Dla wszystkich zafascynowanych Irlandią możliwość nauki w tym kraju może być jednym z marzeń, które jest jak najbardziej możliwe do zrealizowania.